Wetten en afspraken over alcoholreclames via sportsponsoring

Volgens de Mediawet (1) mag in Nederland tussen 6:00 uur en 21:00 uur geen reclame voor alcoholhoudende producten worden getoond op televisie of radio, ter bescherming van jongeren. Een uitzondering hierop is wanneer een programma wordt gesponsord door een alcoholproducent. Een neutrale vermelding van de naam of van het (beeld)merk van het product mag dan worden getoond (1). Dit kan in Nederland voorkomen wanneer sportevenementen, die gesponsord worden door alcoholproducten, overdag worden uitgezonden op televisie. Er is in Nederland geen wetgeving die reclame via online media reguleert.

In Nederland geldt een zelfregulering door de industrie voor verantwoord reclame maken, namelijk de Nederlandse Reclame Code. De Reclame Code wordt beheerd en gecontroleerd door de Stichting Reclame Code en de Reclame Code Commissie. Specifieke afspraken over alcoholreclame zijn vastgelegd in de Reclamecode voor alcoholhoudende dranken (RVA) (2). De RVA wordt beheerd door de STIVA, een samenwerkingsverband van drankproducenten- en importeurs. Nederland is het enige Europese land waarin de inhoud van alcoholreclame niet via wetgeving maar zelfregulering wordt gereguleerd (3).

De RVA beschrijft een aantal afspraken over alcoholreclame en sport (2). Zo wordt in Art. 6 lid 4 genoemd dat reclame niet mag suggereren dat alcoholgebruik sportprestaties positief beïnvloedt. Verder beschrijft Art. 19 de afspraken over Sport- en evenementensponsoring. Hierin is vastgelegd dat het verbinden van een merknaam van een alcoholhoudende drank aan een evenement is toegestaan en dat sponsoring op fysieke dragers, zoals reclameborden, mag worden getoond. Verder is in Art. 21 vastgelegd dat reclame voor alcoholhoudende drank geen publiek mag bereiken dat voor meer dan 25% uit minderjarigen bestaat. Dit geldt ook voor (sport)evenementen. Art. 30 over Sport beschrijft dat reclame voor alcoholhoudende dranken niet mag worden gevoerd op een individuele sporter of sportploeg. Ook mag reclame voor alcoholhoudende dranken niet zichtbaar zijn op vervoersmiddelen of attributen die door de sporter of sportploeg wordt gebruikt bij actieve sportbeoefening. Verder mogen sporters die internationaal op het hoogste niveau beoefenen niet worden gebruikt in commercials en printuitingen voor alcoholproducten (2).

De STIVA beschrijft verder dat in de RVA een onderscheid wordt gemaakt tussen actieve sportbeoefening en passieve sportbeleving (4). Voor of tijdens de sportbeoefening mag geen alcohol worden gedronken in reclame-uitingen. ‘Op verantwoorde wijze genieten’ van alcoholhoudende dranken na het sporten of tijdens het kijken naar sport past wel binnen de richtlijnen van de RVA (4).