Cijfers alcoholgebruik studenten

Studenten van 16 t/m 18 jaar op het mbo en hbo
Sinds 2015 voert het Trimbos-instituut elke twee jaar de middelenmonitor mbo-hbo uit onder mbo- en hbo-studenten van 16 t/m 18 jaar. De cijfers uit 2019 lieten zien dat 80% van de studenten ooit alcohol heeft gedronken en 68% heeft dit in de afgelopen maand nog gedaan. Van de mbo- en hbo-studenten die alcohol drinken, drinkt 19% gemiddeld meer dan 10 glazen alcohol op een weekenddag. Dit laatste percentage is onder 17-jarige mbo-studenten hoger (21%) dan onder 17-jarige vo-scholieren (11%) en hbo-studenten (12%). Er zijn geen grote verschillen tussen 17-jarige vo-scholieren en mbo- en hbo-studenten wat betreft ooit en in de afgelopen maand alcohol drinken [1].

Het alcoholgebruik van 16- t/m 18-jarige mbo-hbo studenten is sinds 2015 behoorlijk  stabiel, alleen het drinken ooit in het leven was in 2019 (80.3%) lager dan in 2017 (85.0%). Er zijn sinds 2015 geen veranderingen zichtbaar in drinken in de afgelopen maand en het drinken van meer dan 10 glazen op een weekenddag.

Studenten in het hoger onderwijs
In 2021 hebben het Trimbos-instituut, RIVM en GGD GHOR Nederland voor het eerst het alcohol- en drugsgebruik onder studenten in het hoger onderwijs (hbo en universiteit) onderzocht [2]. De dataverzameling van de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs vond plaats tijdens de derde coronagolf (maart-mei 2021). De coronapandemie en de daarmee gepaard gaande maatregelen hebben daarom mogelijk invloed gehad op de gerapporteerde cijfers over het alcoholgebruik van studenten. Aan het onderzoek hebben 28.442 studenten deelgenomen, verdeeld over 15 instellingen voor hoger onderwijs.

De resultaten lieten zien dat 85% van de deelnemende studenten in het afgelopen jaar alcohol heeft gedronken. Daarnaast had 10,6% overmatig gedronken (meer dan 21 glazen per week voor mannen en meer dan 14 glazen per week voor vrouwen) [MT1] en 16,2% zwaar (ten minste één keer per week 6 of meer glazen (mannen) of 4 of meer glazen (vrouwen) drinken op een dag). HBO-studenten drinken minder vaak overmatig (9,6%) en zwaar (14,9%) dan WO-studenten (overmatig: 12,0%, zwaar: 18,1%). Het aandeel dat zwaar drinkt is het hoogst onder mannelijke studenten, studenten jonger dan 25 jaar (vergeleken met oudere studenten), uitwonende studenten en Nederlandse studenten zonder migratieachtergrond​.

Studenten is gevraagd waar zij meestal alcohol drinken. Bijna alle studenten die ooit alcohol hebben gedronken, drinken meestal thuis of bij iemand anders thuis (97%). Onder de hbo-studenten worden daarnaast ook uitgaansgelegenheden (44%) en de sportkantine of -vereniging (11%) regelmatig genoemd. Ook onder wo-studenten worden uitgaansgelegenheden regelmatig genoemd (42%) evenals de studenten- of studievereniging (18%) of buiten (16%) (zie tabel).

Drinklocaties onder studenten die ooit alcohol gedronken hebben (%).

Bron: Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs

Uitgaanders
In bepaalde groepen ligt het alcoholgebruik doorgaans hoger, zoals onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Het algemene beeld is dat vrijwel alle jongeren en jongvolwassenen drinken tijdens het uitgaan [3]. In een onderzoek specifiek gericht op het uitgaanspubliek van 16-35 jaar bleek dat bijna alle deelnemers (98%) in het afgelopen jaar alcohol hebben gebruikt en 82% deed dat wekelijks. Op een uitgaansdag worden beduidend meer glazen alcohol gedronken (5,7 glazen voor het uitgaan en 6,6 glazen tijdens het uitgaan) dan op een dag dat alcohol gedronken wordt, maar niet wordt uitgegaan (2,9 glazen) [4]. Een vergelijkbaar hoog aantal glazen alcohol wordt gevonden in regionaal onderzoek onder uitgaanders (voor een overzicht, zie [5]). Het is onbekend hoe groot het aandeel studenten in deze studies onder uitgaanders is.

• Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2019.

• Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik Studenten hoger onderwijs. Deelrapport II: Middelengebruik van studenten in het hoger onderwijs.

• Het Grote Uitgaansonderzoek 2020
  Uitgaanspatronen, middelengebruik, gezondheid en intentie tot stoppen of minderen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen.

• Inventarisatie Alcohol-, tabaks- en drugsgebruik door studenten
  In dit rapport worden in totaal zeventien onderzoeken beschreven die een inkijk bieden in het middelengebruik onder studenten.