Cijfers en gevolgen alcoholgebruik studenten

• De meerderheid van de mbo en hbo studenten drinkt regelmatig en studenten drinken meer dan hun niet-studerende leeftijdsgenoten. Acht op de tien studenten (16 t/m 18 jaar op het mbo en hbo) hebben ooit alcohol gedronken en bijna zeven op de tien hebben dit in de afgelopen maand nog gedaan (respectievelijk 80% en 68%). Van de mbo- en hbo-studenten die alcohol drinken, drinkt 19 procent gemiddeld meer dan 10 glazen alcohol op een weekenddag. Dit percentage is onder 17-jarige mbo-studenten hoger (21%) dan onder 17-jarige vo-scholieren (11%) en hbo-studenten (12%) [1].
• Uit onderzoek bij studenten uit Amsterdam en Zwolle/Almere tussen de 18 en 24 jaar in het hoger onderwijs (hbo en wo) blijkt dat met name zwaar drinken veelvoorkomend risicovol drinkgedrag is onder studenten [2].
• Algemeen bevolkingsonderzoek laat daarnaast zien dat riskant alcoholgebruik (op basis van de AUDIT) het meest voorkomt in de leeftijdscategorie 18-29 jaar [3]. Dit geeft een indicatie dat studenten in het hoger onderwijs mogelijk een verhoogd risico hebben om riskant alcohol te gebruiken.
• In een onderzoek specifiek gericht op het uitgaanspubliek van 16-35 jaar bleek dat bijna alle respondenten (98%) in het afgelopen jaar alcohol hebben gebruikt en 82% deed dat wekelijks. Op een uitgaansdag worden beduidend meer glazen alcohol gedronken (5,7 glazen voor het uitgaan en 6,6 glazen tijdens het uitgaan) dan op een dag dat alcohol gedronken wordt, maar niet wordt uitgegaan (2,9 glazen) [4]. Een vergelijkbaar hoog aantal glazen alcohol wordt gevonden in regionaal onderzoek onder uitgaanders (voor een overzicht, zie [5]). Het is onbekend hoe groot het aandeel studenten in deze studies is.

Alcohol wordt naast drugsgebruik geassocieerd met een scala aan problemen zoals agressie en geweld, onbeschermde seks en ongewenste seksuele ervaringen, verkeersongevallen en verwondingen [2,4,6,7]. In het onderwijs kunnen (de gevolgen van) drankgebruik leiden tot kort- en langduriger verzuim, geheugen-en leerproblemen, studievertraging, afname van de studieprestaties en studie-uitval [2,6-8]. Studievertraging of –uitval als direct gevolg van zwaar drinken kost het hbo jaarlijks 32,5 miljoen euro en het wo 13,8 miljoen euro. Het voorkomen van kosten die samenhangen met middelengebruik en studievertraging levert de onderwijsinstelling uiteindelijk een besparing op [9].

• CollegeAIM
  Het NIAAA heeft een interventiematrix voor alcoholpreventie ontwikkeld waarop scholen effectieve interventies kunnen selecteren die passen bij hun behoefte.
• Infosheets - Preventie middelengebruik onder studenten
  Helder op School heeft een specifiek aanbod voor HBO en WO met infosheets voor introductiecommissies, studentenverenigingen, onderwijsinstellingen en instellingen voor verslavingszorg.
• Inventarisatie Alcohol-, tabaks- en drugsgebruik door studenten
  In dit rapport worden in totaal zeventien onderzoeken beschreven die een inkijk bieden in het middelengebruik onder studenten.
• Inventarisatie preventieve interventies voor MBO-, HBO- en WO-studenten in Nederland
  In dit rapport is in kaart gebracht welke kennis er is over interventies voor studenten, en waar aanknopingspunten liggen voor de Nederlandse onderwijssituatie.
• Middelengebruik onder studenten van 16-18 jaar op het MBO en HBO 2019
• Het Grote Uitgaansonderzoek 2020
  Uitgaanspatronen, middelengebruik, gezondheid en intentie tot stoppen of minderen onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen.