Beschikbaarheid van alcohol en verantwoorde verstrekking

De Drank- en Horecawet heeft als doel om schadelijke gevolgen van alcoholmisbruik tegen te gaan en alcohol gerelateerde overlast terug te dringen. De wet valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van VWS en is daarmee primair een gezondheidswet. De bepalingen in de wet richten zich vooral op het beperken van de verkrijgbaarheid van alcohol via officiële verkoopkanalen, zoals supermarkten, horeca en slijterijen.

Belangrijke bepalingen uit de wet zijn bijvoorbeeld:

• Het uitsluiten van verkoop van alcohol bij specifieke verkooppunten zoals niet-levensmiddelen winkels, automaten en tankstations (artikelen 12-14, 16, 18, 19, 22).
• Een vergunningenstelsel voor het verstrekken van sterke drank en het schenken voor consumptie ter plaatse (artikel 3).
• Een verbod op de verkoop van alcohol aan jongeren onder de 18 jaar (artikel 20 lid 1).
• Een minimale leeftijdsgrens van 18 jaar voor het in bezit hebben van alcohol (artikel 45).
• Een verbod op het toelaten van dronken personen in een horecagelegenheid of een slijterij (artikel 20 lid 5).

Als een onderneming alcohol mag verkopen, dient dit volgens de overheid op een verantwoorde manier plaats te vinden. In de DHW is daarom opgenomen dat tijdens openingstijden van een vergunningsplichtige horecabedrijven en slijterijen altijd een leidinggevende aanwezig moet zijn die beschikt over een Verklaring Sociale Hygiëne (in de paracommerciële horeca gelden minder strenge eisen). De Verklaring Sociale Hygiëne geeft aan dat een leidinggevende succesvol het examen van de opleiding Sociale Hygiëne heeft afgelegd. Naar aanleiding van de evaluatie van de DHW is een onderzoek uitgevoerd naar de effectiviteit van de huidige opleidingseisen op het terrein van sociale hygiëne. In het onderzoek wordt geconcludeerd dat de huidige opleidingseisen als effectief worden beoordeeld, maar dat er wel enkele verbeteringspunten zijn.

Het toezicht op de Drank- en Horecawet is in 2013 gedecentraliseerd van de nationaal georganiseerde Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar gemeenten. Burgemeesters hebben sindsdien de verantwoordelijkheid om toe te zien op de naleving van de wet en te handhaven bij overtredingen van de wet. De NVWA houdt nog toezicht op enkele bepalingen van de wet, zoals het toezicht op vervoersmiddelen, legerplaatsen en luchthavens.

Gemeenten kunnen voor meer informatie over het toezicht houden op de Drank- en Horecawet terecht op de digitale Handreiking Toezicht DHW.

De naleving van de wettelijke leeftijdsgrens voor de verkoop van alcoholhoudende dranken wordt op landelijk niveau gemonitord, in opdracht van het ministerie van VWS. De meeste recente nalevingscijfers per branche vindt u bij Cijfers aanbod en markt. In het Preventieakkoord Problematisch Alcoholgebruik is als doel opgenomen dat de naleving stapsgewijs wordt verbeterd tot 100% in 2030.

In 2016 is de DHW geëvalueerd en zijn tegelijkertijd andere onderdelen van het alcoholbeleid tegen het licht gehouden. Meer hierover op de pagina ‘Landelijk beleid en wetgeving’.