Alcohol en psychische klachten in de huisartsenpraktijk

Psychische klachten en sociale problemen kunnen wijzen op problematisch alcoholgebruik. Als een patiënt met dit soort klachten naar de praktijk komt, is het belangrijk alert te zijn op mogelijke alcoholproblematiek en dit bespreekbaar te maken.

Expertisecentrum Alcohol

Deze pagina is gemaakt door het Expertisecentrum Alcohol. Met wetenschappelijke kennis helpt het expertisecentrum professionals gezondheidsschade door alcohol terug te dringen. Op zoek naar informatie voor jezelf of een ander? Kijk op alcoholinfo.nl.

Blijf op de hoogte

Met de nieuwsbrief van het Expertisecentrum Alcohol:

E-mailadres(Vereist)
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Heeft u een vraag?

Stuur ons een mail
Expertisecentrum Alcohol

Alcohol kan psychische problemen veroorzaken en bestaande problemen in stand houden of verergeren. Ook kan het gebruik van alcohol een adequate aanpak van de problemen verhinderen, omdat alcohol het probleemoplossend vermogen vermindert. Daarnaast kan alcohol interacteren met medicatie die patiënten gebruiken vanwege deze klachten. Bovendien is bij patiënten met psychische klachten de kans groter dat alcoholproblematiek chronisch wordt [1].

Lees meer over alcohol en mentale gezondheid

Bij welke psychische en sociale klachten moet je alert zijn?

Extra alertheid is nodig bij de volgende klachten.

Voor lichamelijke signalen zie Alcohol en lichamelijke klachten in de huisartsenpraktijk.

Handreiking psychische klachten

Om alcoholgebruik en hiermee gerelateerde psychische klachten in de huisartsenzorg bespreekbaar te maken heeft het Trimbos-instituut een handreiking ontwikkeld (gratis download). Deze handreiking ondersteunt huisartsen en POH’s GGZ bij de zorgverlening in de huisartsenpraktijk door alcohol en psychische klachten uit de taboesfeer te halen en bespreekbaar te maken. Er is ook een bureaukaart voor huisartsen met de belangrijkste punten uit de handreiking. Ook wordt er verwezen naar effectieve onlineprogramma’s voor het minderen of stoppen van alcoholgebruik.

Lees ook Signaleren en bespreekbaar maken van problematisch alcoholgebruik

Vervolgstappen

Als blijkt dat er inderdaad sprake is van een relatie tussen de klachten en problematisch alcoholgebruik kunt u een aantal dingen doen.

De techniek van motiverende gespreksvoering kan hierbij behulpzaam zijn (zie ook Scholing voor de eerstelijnszorg).

  • Doorverwijzing
    Als u zelf onvoldoende behandeling kunt bieden of als de problematiek te ernstig is om binnen de huisartsenpraktijk aan te pakken, kunt u de patiënt doorverwijzen naar een psycholoog, psychiater of instelling voor verslavingszorg.

Gerelateerde pagina's

Referenties

  1. NHG-Standaard Problematisch alcoholgebruik. (Derde herziening). Boomsma, L.J., Drost, I.M., Larsen, I.M., Luijkx, J.J.H.M., Meerkerk, G.J., Valken, N., Verduijn, M., Burgers, J.S., Van der Weele, G.M. & Sijbom, M. Huisarts Wet 2014;57(12):638-46.